Aerobik sportowy jest najmłodszą, czwartą dyscypliną wchodzącą w skład sportu gimnastycznego, obok gimnastyki sportowej, artystycznej i akrobatyki sportowej. Ta dziedzina ma już swoją kilkunastoletnią tradycję na świecie. Pierwsze Mistrzostwa Europy w tej dyscyplinie odbyły się w 1990 r. we Włoszech, a Mistrzostwa Świata w tym samym roku w USA.
Aerobik to dyscyplina dynamiczna, wymagająca siły, wytrzymałości, skoczności i gibkości oraz bardzo dobrej koordynacji ruchowej. Swym charakterem zbliżona jest do układu ćwiczeń wolnych, które stanowią jedną z konkurencji w gimnastyce sportowej. Podobnie jak łyżwiarstwo figurowe czy akrobatyka, aerobik pełen jest złożonych technicznie figur, podskoków, kroków i obrotów oraz elementów obowiązkowych, których niedokładne wykonanie lub pominięcie ma wpływ na ocenę końcową.
Wymagane i określone stopniem trudności elementy, połączone z charakterystycznymi dla aerobiku ruchami, powinny tworzyć oryginalną całość perfekcyjną pod względem techniki wykonania ruchu zgodnie z wybraną muzyką. Dynamiczny rozwój aerobiku sportowego i coraz większa jego popularność w świecie spowodowały powstanie międzynarodowych federacji promujących ten sport:
- ANAC - Association of National Aerobic Championships
- ANACW - Association of National Aerobic Championships Worldwide
- FIA - Fitaerobics International Association
- FIG - Federation Internationale de Gimnastique
- FISAA - Federation Internationale des Sports Aerobics Amateurs
- FISAF - Federation of International Sport Aerobics and Fitness lub Federation Internationale des Sports Aerobics et Fitness
- IAA - International Aerobic Association
- IAF - International Aerobic Federation
- ICAF - International Competitive Aerobic Federation
- NAC - National Aerobic Championship
- USCAF - Unitetd States Competitive Aerobics Federation
Przepisy w danych federacjach różnią się m.in. elementami zabronionymi, czasem układu itp., ale w większości z nich /a w szczególności w federacji FISAF, której przepisy obowiązują w Polsce/, układ ćwiczeń; trwający 2min +/- 5sec.; musi zawierać:
- 3 compulsory
- pompki /4 bokiem do sędziów/; minimum ugięcia RR do 90 stopni, praca nóg dowolna
- jumping jack /pajace , przodem do sędziów/; rozkrok minimum na szerokość barków, jednakowy kąt ugięcia kolan
- wymachy /naprzemienne obu nóg, bokiem do sędziów/; minimum do poziomu
- 4 obligatory /po jednym z każdej z 4 grup/
- siła dynamiczna: pompki /do wyboru np. : oburącz, oburącz w szpagacie, jednorącz, oburącz triceps lub triceps zawias, jednorącz triceps lub triceps zawias, pompka 2 punkty podparcia 1R 1N itd./
- siła statyczna: podpory /podpór z przodu w poziomce rozkrocznej, waga przodem w szpagacie, krokodyl, podpór oburącz z tyłu w poziomce rozkrocznej itd.
- skoki: szpagatowy wykroczny z odbicia 1N, rozkroczny z poziomką, skok z 1 obrotem itd.
- szpagaty: szpagat wykroczny, rozkroczmy, wyciągany stojąc 1N itd.
- kroki aerobiku i ich połączenia
- dozwolone elementy siłowe, gimnastyczne, gibkościowe bez ograniczenia ich liczby
W Polsce zawody odbywają się na zasadach i przepisach ustalonych przez federację FISAF:
1. Wymagania dotyczące zawodów
1.1. Konkurencje startowe
Zawody w aerobiku sportowym są organizowane w czterech konkurencjach:
- indywidualnej kobiet,
- indywidualnej mężczyzn,
- par mieszanych,
- zespołów 3-osobowych mogących się składać z trzech kobiet, trzech mężczyzn, dwóch kobiet i jednego
mężczyzny lub dwóch mężczyzn i jednej kobiety.
1. 2. Program zawodów
Wszystkie zawody organizowane przez FISAF powinny składać się z oficjalnej rozgrzewki Official warm up i co najmniej dwóch etapów - eliminacji i finału. Jeśli w którejś z konkurencji startuje mniej niż piętnastu zawodników, to po oficjalnej rozgrzewce, przeprowadza się półfinał i finał. Jeżeli zaś startuje więcej niż piętnastu, niezbędne jest przeprowadzenie zawodów trójstopniowych: eliminacje-ćwierćfinał, półfinał i finał.
W przypadku, gdy w którejś z konkurencji jest zgłoszonych mniej niż sześciu zawodników, przeprowadzenie oficjalnej rozgrzewki nie jest konieczne. Wszystkie dotyczące jej wymogi będą realizowane podczas rundy wstępnej.
Do półfinału kwalifikuje się dwunastu, a do finału sześciu zawodników lub zespołów z najwyższą punktacją.
1. 3. Oficjalna rozgrzewka - Official warm tip
Przed rozpoczęciem pierwszego etapu zawodów powinna odbyć się oficjalna rozgrzewka, obowiązkowa dla wszystkich zawodników i sędziów.
Zawodnicy są zobowiązani dostarczyć sędziemu głównemu raport zawodnika czyli wykaz elementów obowiązkowych /compulsorów/i dowolnych /obligatorów/ w kolejności wykonywania i ze wskazaniem grupy ćwiczeń.
W wylosowanej wcześniej kolejności, w regulaminowym stroju, natychmiast po wywołaniu, demonstrują swój układ.
Komisja sędziowska nie przyznaje punktów, ale dokonuje wstępnej wyceny ćwiczeń. Zwraca szczególną uwagę na technikę wykonania compulsorów i obligatorów, przejść i połączeń, na zgodność ruchu z muzyką, wykorzystanie pola ćwiczeń, strój oraz elementy niedozwolone.
Po zakończeniu prezentacji sędzia główny powiadamia zawodnika o jego błędach i niezgodnościach z regulaminowymi wymogami.
1. 4. Kolejność startu zawodników
Wylosowana przed zawodami kolejność startu obowiązuje w oficjalnej rozgrzewce, eliminacjach i półfinale. Kolejność startu w finale jest ponownie losowana.
1. 5. Pole ćwiczeń
Powierzchnię pola ćwiczeń stanowi kwadrat o wymiarach 7 m x 7 m, wyraźnie zaznaczony linią o szerokości 5-10 cm, w kontrastowym kolorze. Jej zewnętrzna krawędź jest granicą pola ćwiczeń.
1. 6. Strój zawodników
Zawodniczki obowiązuje strój jednoczęściowy i cieliste rajstopy. Kostium może mieć ozdobne wycięcia z przodu, z tyłu i z boków, ale musi stanowić całość, osłaniającą bieliznę i intymne części ciała.
Zawodnicy mogą mieć stroje jedno lub dwuczęściowe, dopasowane, bez rękawów, z krótkimi nogawkami. Obuwie nie zakrywające kostki powinno mieć elastyczną środkową część podeszwy i sztywną piętkę. Powinno amortyzować wstrząsy. Niedozwolone są baletki, jazówki i tenisówki.
Nie zezwala się na używanie olejków do ciała, rekwizytów, przyborów i biżuterii z wyjątkiem obrączek. Włosy muszą być uczesane gładko, blisko głowy.
1. 7. Błędny start - Falstart
Prawo do powtórnego wykonania układu przysługuje zawodnikowi wtedy, gdy rozpoczęcie lub kontynuacja pokazu jest niemożliwa z przyczyn niezależnych od niego /np. uszkodzenie sprzętu odtwarzającego/. Jeśli okoliczności przerwania układu zależą od zawodnika, /np. upadek/, zostaje zdyskwalifikowany.
Decyzje należą do sędziego głównego i są ostateczne.